اعتماد به نفس

 از مجموعه مطالب "سخنى با فرزندانم"

فرزندانم!
رمز موفقیت آدمى در خود باورى و داشتن اعتماد به نفس است.
اعتماد به نفس با ترس و اضطراب در تضاد است و به معنای اعم عبارت است از:
داشتن ضميرى آرام، مطمئن بودن از خود و عملکرد خوب خود، دست زدن به کارهای بزرگ و نهراسیدن از خطر در راه انجام كارهاى مفيد و پرمنفعت و سازنده!
موارد فوق از ويژگیهاى شخصى است كه به نفس خود اعتماد دارد. هیچ دشمنی برای انسان بدتر از نفس ضعیف نیست.
کسی که متعهد به عهد خود و معتمد به نفس خویش است؛ نیاز به تمجيد ندارد و خود تملق کسی را نمى گويد! چنين شخص می‌داند که كیست و چه توانی دارد! چرا كه خود، خود را بهتر می‌شناسد.

در حقيقت این اعتماد به نفس آدمی است كه به زندگی جان می بخشد. آنكه به نفس خود مطمئن نیست، هرگز نمى تواند در طول زندگی خود داراى عزم راسخى باشد و چنين فرد بى اراده ى دو شخصيتى؛ همواره دچار وسواس فكرى گرديده و در توانش نيست تا تصميم قاطعى را اتخاذ كند و هر لحظه انديشه ى خود را رها كرده و به عقيدتى ديگر دل مى سپارد و خود بهتر مى داند كه تصميم گيرى در امور زندگی خود را به دیگران سپرده است.
اضطراب زاییده ى باورهای غلط ذهنی آدمى است. در حقیقت عامل هراس، بى دانشى است. آنكس كه از هر چیز می هراسد با مرده تفاوتی ندارد. چراكه هر دو از انجام دادن کارهای سازنده و بزرگ در عذاب و در نتيجه عاجزند.
ترس، برادر  مرگ نيست، خود مرگ است اما يك انسان عاقل تا آنجا که مقدور است باید جوانب احتياط را  نيز در نظر بگیرد و با انديشه اى روشن با مشکلات روبرو شود ولى بايد دانست كه اگر احتیاط از حد بگذرد؛ به ترس بدل مى شود.

اعتماد به نفس کاذب شهامت نیست، حماقت است. مانند اینکه شخصی خود را شجاع بداند و بخواهد از سیلاب عمیق گذر کند!
اعتماد به نفس صادق و اقدام محتاطانه هر دو در کنار هم از عوامل پیروزی به شمار می‌روند اما همان گونه كه اشارت رفت احتیاط که از حد بگذرد به ترس بدل می‌گردد. چرا که آفرینش پروردگار بر پایه ی اعتدال صورت پذیرفته است. يعنی:
اعتماد به نفس و احتیاط می‌بایست در قلمرو اعتدال پرورش یابند.
انجام هر کار در وهله ى اول مشکل به نظر می رسد اما همین که تن به کار داده شود، موانع یکی پس از دیگری از پیش رو برداشته خواهد شد اما آدمی از اعتماد به نفس کاذب (تا آنجا که حمل بر غرور پنداشته شود) نيز بهره و راه به جایی نخواهد برد!
فرزندانم!
بامردم مدارا كنيد!
گاه در برابر كج رفتاريها، ناملايمتى ها، كم لطفى ها، بدعهدى ها و بى مهرى هاى ديگران، سكوت از هر سلاحى مرگبارتر و از هر پاسخى كوبنده تر است!
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا

هرگز از شكست مهراسيد كه سر آغاز پيروزى است. چرا كه شجاعت و اعتماد به نفس برترین راه رسیدن به کاخ خوشبختی است.
ترس، نابود كننده ى ريشه ى افكار مثبت و اصالت انسانى و نفس آدمى بشمار می رود. در چنین حالت  يعنى: هراس بى مورد می بایست بر خدا توکل کرد و از حرکت مثبت و سازنده نهراسید. پرواضح است، هراس موجب عدم موفقیت آدمى میگردد و هرگز نتوانسته راه پیروزی را بر کسی هموار کند. از این روى؛ انسانی که دائماً در هراس است، راه سعادت را پرخطر دانسته و همواره در جاده ى خوشبختی در حال لغزندگی و خارج شدن از مسیر مستقیم بوده است. ترس، روح آدمی را می آزارد و مهمترین عاملی است که آدمی را از انجام کارهای نیکو باز می دارد و بر شخصیت انسان لطمه وارد می سازد. هراس و دلهره وجود خارجی ندارد، بلکه از باورهای غلط آدمی سرچشمه می گیرد. تنها چیزی که در طول زندگی هراسناك است و باید از آن ترسيد ؛ خود ترس است! بلی از ترس باید ترسید که نابود کننده ى سعادت بشرى است. در حقیقت انسان هراسان بی آنکه خود بداند نیمی و بلكه بیشتر از توان و اصالت انسانى خود را از کف داده است و تنها ترسی را میتوان شجاعت قلمداد کرد كه آدمی را از انجام کارهای ناشایست و غیر معقولانه باز دارد.
هر كس كه آینده را از دریچه ترس بنگرد بى آنكه خود بداند امید و سعادت را در دل خویش سر بريده است!
فرزندانم!
آگاه باشيد كه هر گاه ترس بر شما غلبه كرد و شما را به عقب راند؛ با اميد به خدا و آينده اى درخشان پيش به سوى قله ى سعادت گام برداريد. شجاعت در ناملایمات زندگی بسیار پرارزش است و تمامی سلاح های نابود کننده را سرنگون میسازد اما شجاعتی که به اعتماد به نفس آدمی مختوم می‌شود اگر در راه خیر و صلاح بشریت نباشد؛ قدرت نمایی محسوب می شود.
انسانی که معتمد به نفس خویش است با صبر و مقاومت راه پیروزی را بر خود هموار می‌کند. چرا که؛  مقاومت خود نوعی جسارت و شجاعت محسوب می‌شود و اصل شهامت و شجاعت همانا اتکاء به نفس خود است.
اعتماد به نفس آموختنی نیست بلکه غریزی است و از بدو تولد با آدمیزاده می‌شود و آدم ترسو در حقیقت اين غريزه را در وجود خود نابود کرده است.
 آنکه از ترس هر لحظه از عملكرد مثبت خود كه انجام آن نياز به شجاعت دارد، پشیمان مى شود، انسان بی اندیشه است. وقتی می توان زمینه ی اندیشیدن را فراهم کرد، چرا مى بايست به سوی ندامت قدم نهاد؟
واژه ى ترس را می بایست از قاموس ذهن پاک کرد. هراس موج منفی است و با اندیشه‌های پاك سر ناسازگاری دارد. فراموش نشود، اندیشه ی احتیاط آمیز که از حد بگذرد به وسواس بدل می شود!
در واقع هر چه که از اعتدال گذشت؛ زیان‌آور است. هراس نیز از وسواس های گوناگون سرچشمه می‌گیرد. آنكس كه هنگام سختى ها و بلايا خشمگين مى شود و صبر پيشه نمى كند و بر سرعت واكنش خويش مى افزايد؛ شجاع نيست. چراكه از روى ترس بدون تعمق تصميم گرفته است.
پس شجاع باشيد و به هنگام ناکامی ها و سختی ها هرگز خشمگین مشويد و از سختى ها مهراسيد!

رسول گرامی اسلام می فرمایند:  نیرومندترین مردم كسى است كه بر خشم خود مستولى شود.
علی علیه السلام نيز می فرمایند: بهترین مردم کسی است که خشم خود را فرو نشاند و در هنگام توانایی و قدرتمندی صبور باشد.
فرندانم!
خونسرد باشيد! بهترین لحظه ی کنترل عصبانیت همان لحظات اولیه آن است. عصبانیت به نیمه ى راه كه رسید، مهار آن مشکل به نظر می‌رسد. برترین مرهم خشم خویشتن داری است،  چرا که در مقابل مصیبت های زندگی هیچ دارویی مؤثرتر از خونسردی نیست و اگر حمل بر تكرار و اطناب پنداشته نشود:
(گاه سكوت از هر پاسخى كوبنده تر است)
فرد كم جرأت تنها بدی ها را به خود جذب می کند و بی آنکه متوجه شود، آنرا به دیگران انتقال می دهد. چرا که اگر اندیشه ى فرد پليد بروز داده شود؛ می تواند در  نفس دیگران تاثیر گذار باشد.
كسى که به نفس خود اعتماد ندارد چگونه می‌تواند در طول زندگی به ديگران اعتماد کند و در آخر چگونه می تواند اعتماد دیگران را به خود جلب کند؟
پس چنین شخص می بایست به تقویت نیروی اندیشه ی خود بپردازد.
هر كس دايره ى ديد و انديشه ى خود را وسيع كند، به همان اندازه پیشرفت مادی و معنوی اش چشمگيرتر خواهد شد!
پس فرزندانم!
نيكو بيندشيد تا به آينده اى نيك رهنمون شويد. دوستانتان را سرشار ازافکار سازنده و مثبت سازيد اما نصيحت مى كنم كه هرگز هیچ عقیده و تفکری را بر آنان تحمیل نکنيد كه تأثير منفى را موجب می شود. چرا که، خلقت انسان و در نتيجه طبع  آدمی به گونه ای بنا شده که کلام جبر را نپذیرد و هشيار باشيد كه حقیقت همیشه از راه پنجره ى قلب وارد بطن آدمی می شود نه دروازه ى تحميل و اجبار!
اميد است كه پندم را آويزه ى گوش كنيد٬ شايد مؤثر واقع گردد.
شاد باشيد و سرفراز!

ما همانيم كه فكرمى كنيم
(بودا)

انسان همان چيزى است كه باور دارد
(آنتوان چخوف)

پشتكارى و عزم راسخ و اعتماد به نفس رهگشاست 
(رى كراك)
تابستان  ١٣٩٣ . كرج
فضل الله نكولعل آزاد
 www.lalazad.blogfa.com
Www.fazlollahnekoolalazad.blogfa.com

نوشته شده توسط فضل الله نکولعل آزاد در پنجشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۹ |