سال نو ایرانی، بر هـمهی ایـرانیان از هر تبار و با هر زبان و کیش فرخنده باد.
(پروفسور سید حسن امین)↕
نویسم سر نامهام، نام دوست
که زیباترین نامها، نام اوست
نهان هستی ناشناس سپند
که باشد بدو، جان هر بنده بند
وجود اصیل است و جان جهان
چو "جان" است، در "جسم گیتی“ نهان
"وجودی" است پیراسته از عدم
"قدیمی" غنی از حدوث و قدم
جهان آفرین، داور نیک و بد
اهرمزد قیوم فرد صمد
جهان آوَرَد بر وجودش ، سجود
که جان جهان است و اصل وجود
ابیات آغازین شاهنامهی امین دانشنامه منظوم ایران، اثر پروفسور سیدحسن امین.
از سرفرازی های ما ایرانیان یکی آن است که مـهمترین جشن ملی ما در آغاز بهار است؛ درحالیکه در غرب، مهمترین جشنها (کریسمس) در ۲۵ دسامبر یـعنی: در سورت سرمای دی گرفته مـیشود و تـازه آن هم جشنی وابسته به «مهر» ایرانی است که بعدها کلیسای رم آن را (به دروغ) زاد روز عیسی مسیح اعلام کرد تا این جشن مهری را به سود مسیحیت مصادره کند!!
جشن نوروز باستانی ما ایرنیان بسی فراتر از جشن های سـاده ی اقوام و ملل دیگر است ؛ چرا که به قومیت خاصی اختصاص ندارد و مشترک میان تمام اقوام ایرانی اعم از فارس و ترک و کرد و لر و عرب و بلوچ و دیگر اقوام ایرانی است.
مهمتر آنکه نوروز ما هـیچ صـبغهی دینی (به خلاف جشن کریسمس یعنی زاد روز مسیح که مختص مسیحیان یا عید غدیر که مختص شیعیان است) ندارد؛ بلکه انسانی و اجتماعی است. انسانی است؛ از این جهت که جشن نوزایی طبیعت است و اجـتماعی است از ایـن جهت که «آیین میرنوروزی»اش رندانه به صاحبان قدرت و حاکمان روزگار ریشخند میزند و آنها را به مسخره میگیرد، چنانکه حافظ در غزل معروف «از کوی یار میآید نسیم باد نوروزی» در پرده میگوید:
سخن در پرده میگویم چو گل از غنچه بیرون آی
که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نورزی
در سرتاسر حوزهی تمدن ایران از گذشتههای بسیار دور، نوروز را به عنوان نماد نوزایی طبیعت جشن میگرفتند و به آن«فرشکرد» مـیگفتند. واژهی «فـرش» در پهلوی کهن (همچنان که واژهی فـرش Fresh در انـگلیسی امروزی) به معنای نو و تازه است و بنابر این «فرشکرد» به معنای نو شدن طبیعت و نوزایی گیتی است که همه ساله، با پایـان یـافتن فصل زمستان و برآمدن بهار جشن گرفته می شده است و چـنین اسـت که جشن نوروز ایرانی، سرشتی کاملا طبیعی و کیهانی دارد؛ هر چند ارزش طبیعی آن در دنیای ماشینی امروز که بشر از طبیعت فاصله گرفته اسـت؛ مـحدود شـده است. در مقابل، سهولت سفر و ارتباط تا حدّی جبران دوری ما از طـبیعت را میکند.
باید امیدوار بود که ایرانیان برون مرز بتوانند این جشن ایرانی را در سرتاسر جهان معرفی کنند و به یـک جـشن جـهانی تبدیل نمایند.
نویسنده: [پروفسور سیدحسن امین]
Www.fazlollahnekoolalazad.blogfa.com